Vorige week werd bekend dat het besluit over de voortgang van het project A2 Het Vonderen - Kerensheide (A2VK) wordt uitgesteld. Aanvullende faunamaatregelen brengen extra kosten met zicht mee en leiden tot minimaal twee jaar extra bouwtijd ten opzichte van de oorspronkelijke planning. Dit heeft geleid tot vragen uit de lokale politiek, omgeving en onder natuurliefhebbers. Daarom vinden we het belangrijk om het verhaal rondom de ingekorven vleermuis goed uit te leggen.
Ingekorven vleermuis op jacht op pestinsecten in een stal. Foto: René Janssen
Onderzoek naar vleermuizen en vliegroutes
In 2019 is een specifiek onderzoek uitgevoerd naar de ingekorven vleermuis met als doel te bepalen welke maatregelen nodig zijn. Dit onderzoek concludeerde dat de vleermuizen op een aantal locaties via viaducten en portalen de A2 overstaken, wat suggereerde dat deze structuren door de dieren werden gebruikt als oversteekpunten. Omdat deze elementen ook na de verbreding aanwezig zouden blijven, werd aanvankelijk aangenomen dat aanvullende maatregelen niet nodig zouden zijn.
Tweede onderzoek in 2023
In 2023 is het onderzoek vanwege een wettelijke verplichting geactualiseerd. Hierbij is het vlieggedrag opnieuw bestudeerd, nu mede met behulp van warmtebeeldcamera’s. Uit dit tweede onderzoek bleek dat de vleermuizen wel in de buurt van viaducten en portalen vliegen, maar hier geen directe binding mee hebben. De dieren maken gebruik van hoge beplanting langs de A2 om van boom naar boom te vliegen. Deze bomen zullen door de verbreding grotendeels worden gekapt of komen te ver uit elkaar te staan, waardoor de vleermuizen hun bestaande vliegroutes verliezen.
De ingekorven vleermuis heeft in Nederland enkel kraamverblijven in Midden- en Zuid-Limburg. Volgens een grove schatting kruist mogelijk tegen de 40% van de hele Nederlandse populatie de A2. Hierdoor zou de populatie ernstig te lijden hebben van het verlies van vliegroutes.
Maatwerkoplossingen en vervolgproces
Deze nieuwe inzichten maken aanvullende maatregelen noodzakelijk. De aannemer is daarom in 2024 gestart om passende maatregelen uit te werken om de vliegroutes in stand te houden. De aard van de benodigde voorzieningen is maatwerk en wordt voorbereid met binnen- en buitenlandse vleermuizenexperts, met inachtneming van de geldende Europese regelgeving die ook is verankerd in de Omgevingswet. Intussen is wel doorgegaan met de voorbereidende werkzaamheden van het project, zoals archeologisch- en explosieven onderzoek, bomenkap, verleggen van kabels en leidingen en de sloop van enkele woningen. Deze werkzaamheden zijn verricht om geen verdere vertraging in het project te veroorzaken. Het is steeds een zorgvuldig proces geweest waar continu alle belangen zijn afgewogen. Met als uiteindelijke doel de wegverbreding van de A2 tussen knooppunten Het Vonderen en Kerensheide.
Besluit ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
De voorgestelde maatregelen brengen kosten en extra benodigde tijdsduur met zich mee. Logischerwijs dient hierover een besluit genomen te worden door de minister van Infrastructuur en Waterstaat. Het ministerie heeft aangegeven hier tijd voor nodig te hebben. Een besluit wordt in het najaar verwacht.
Voortgang werkzaamheden
Ondertussen gaat de aannemer door met voorbereidende werkzaamheden. Dit betreft onder meer het verleggen van kabels en leidingen, het aanpassen van het onderliggende wegennet en de transitie van de huidige spitsstrook naar een continu drie rijstroken systeem met een snelheid van 90 km/uur. Dat gebeurt zoals eerder aangegeven om geen extra vertraging in de uitvoering van het project op te lopen.